مجله تندرستی

نقش ویتامین D بر سلامتی و نشانه های کمبود آن در بدن

ویتامین دی

نقش ویتامین D در بدن  چیست؟ این سوال را بسیاری از افراد پس از شنیدن نام این ویتامین و خواص فوق العاده آن از خود می پرسند. قبل از پاسخ به این سوال و بررسی جامع ویتامین D و خواص آن، لازم است با ویتامین و نقش آن در بدن آشنا شویم. ویتامین ها ترکیبات آلی هستند که در طبیعت و مواد غذایی مختلف وجود دارند و نقش موثری در رشد بدن انسان و به طور کلی موجودات زنده دارند. ویتامین ها در بدن انسان تشکیل نمی شوند بلکه از طریق گیاهان، مواد غذایی و گاهی به صورت مستقیم به بدن انسان وارد می شوند. کمبود ویتامین های مختلف می تواند تاثیرات نامطلوب فراوانی بر بدن انسان داشته باشند و زمینه ساز بیماری های خطرناک متعددی باشند. ویتامین ها بر اساس خواص خود به دسته بندی های مختلفی تقسیم می شوند و با نام های خاصی شناخته می شوند. همچنین ویتامین ها را بر اساس نوع حلالیت به دو دسته کلی تقسیم می شوند. دسته اول ویتامین های محلول در چربی هستند که مهمترین آنها شامل ویتامین های E، K، D و A هستند و دسته دوم ویتامین های محلول در آب هستند که مهمترین آنها ویتامین های  Cو B هستند. همه ویتامین ها دارای اهمیت زیادی هستند که یکی از مهمترین آنها ویتامین دی است. ما در ادامه به بررسی نقش این ویتامین در بدن انسان می پردازیم.

 

نقش ویتامین D در بدن و فواید ویتامین D

نقش ویتامین D در بدن را با معرفی و بررسی فواید این ویتامین ادامه می دهیم. همانگونه که در بخش قبل عنوان شد ویتامین D در دسته ویتامین های محلول در چربی قرار می گیرد و قابلیت ذخیره در بدن را دارد. این ویتامین مهمترین تاثیر خود را در رشد و استحکام استخوان ها می گذارد و دلیل این موضوع تعادل کلسیم و فسفر در بدن است. به همین دلیل افرادی که در طول زندگی خود به صورت منظم این ویتامین را دریافت کرده اند، در دوران میانسالی استخوان ها و دندان های سالم تری دارند و از بیماری های این حوزه از جمله پوکی استخوان در امان هستند. همچنین مصرف این ویتامین ها جذب کلسیم و فسفر از روده ها را افزایش داده و در نتیجه از بروز سرطان روده جلوگیری می کند. از دیگر فواید ویتامین D می توان به جلوگیری از افسردگی، جلوگیری سکته های قلبی و مغزی، پیشگیری و درمان ام اس، جلوگیری آلزایمر، و جلوگیری و همچنین آرتریت روماتوئید و دیابت اشاره کرد.

 

نقش ویتامین D در بدن و راه های تامین ویتامین D

نقش ویتامین D در بدن، را با بررسی راه های تامین ویتامین D ادامه می دهیم. برای جذب این ویتامین مهم در بدن راه های گوناگونی وجود دارد که یکی از مهمترین آنها جذب از طریق نور خورشید است. برای این کار باید در مناطقی زندگی کرد که در طول سال تابش مناسبی از نور خورشید وجود داشته باشد. خوشبختانه اکثر مناطق ایران دارای چنین شرایطی هستند. پس از تابش نور خورشید به پوست، فعل و انفعالاتی در بدن رخ می دهد که در طی آن کلسترول موجود در زیر پوست به ویتامین D3 تبدیل می شود. در نتیجه می توان با این روش خاص و بدون دغدغه، ویتامین د مورد نیاز بدن را جذب بدن کرد. اما افرادی که در مناطق کم برخوردار از نور خورشید زندگی می کنند می توانند با مصرف مواد غذایی حاوی این ویتامین و یا مکمل ها آن را به بدن خود تزریق کنند. برای تامین ویتامین D مورد نیاز بدن می توان موادی مانند شیر، سویا، آب پرتقال، غلات، ماهی و لبنیات را به سبد غذایی خود اضافه کرد.

 

نقش ویتامین D در بدن و رابطه ویتامین دی و کلسیم

نقش ویتامین D در بدن با کلسیم رابطه مستقیمی دارد. به دلیل رابطه مستقیم این ویتامین با کلسیم برخی از افراد به این باور غلط رسیده اند که ویتامین دی همان کلسیم است. واقعیت این است که ویتامین دی در بدن به جذب کلسیم کمک می کند و به همین دلیل است که می توان با مصرف این ویتامین، به رشد و استحکام استخوان ها در بدن کمک کرد و از بروز بسیاری از بیماری ها در بدن جلوگیری کرد. به عبارت ساده تر رابطه ویتامین دی و کلسیم این است که مصرف آن باعث تولید هورمون هایی در بدن می شود که جذب و اثر گذاری کلسیم را تسریع می بخشند.

 

نقش ویتامین D در بدن و نشانه های کمبود ویتامین دی

نقش ویتامین D در بدن را با بررسی نشانه ها و عوارض کمبود ویتامین دی در بدن ادامه می دهیم. با کمبود این ویتامین مهم در بدن علائم ناخوشایند مختلفی بروز می کنند که بایستی پس از مشاهده آنها با پزشک خود مشورت کرد و در صورت صلاحدید او ویتامین دی را مصرف کرد. در حالت عادی نشانه های کمبود ویتامین دی معمولا تا سال ها در بدن مخفی می مانند و به جز انجام آزمایش ها و معاینه ها تشخیص آنها امکان پذیر نیست اما از نشانه های عمومی آن می توان به بیماری های مکرر، خستگی مداوم، افت سلامت استخوان ها، ریزش مو، تاخیر در بهبودی زخم ها و دردهای عضلانی اشاره کرد. همچنین از عوارض کمبود ویتامین دی در بدن می توان به بروز بیماری های مختلف و گاها غیرقابل درمان اشاره نمود. از مهمترین بیماری هایی که به دلیل عوارض کمبود ویتامین دی بروز می کنند می توان به نرمی استخوان یا استئومالاسی، پوکی استخوان، سرطان های روده، افسردگی فشار خون، شیزوفرنی، ام اس و غیره اشاره نمود.

 

نقش ویتامین D در بدن و مصرف آن در بارداری و کودکی

نقش ویتامین D در بدن و مصرف آن در بارداری و کودکی

نقش ویتامین D در بدن را با نحوه مصرف آن در دوران بارداری و کودکی ادامه می دهیم. به طور معمول در مورد مصرف ویتامین دی در بارداری بحث های زیادی وجود دارد. اولین مورد مهم این است که مصرف آن در دوران بارداری لازم و ضروری است و خطر سقط جنین را تا حدود زیادی کاهش می دهد. همچنین مصرف ویتامین دی در بارداری به رشد مناسب جنین کمک می کند اما باید در مصرف آن اعتدال را رعایت نمود. برای انجام درست این کار توصیه می شود با پزشک معالج خود در دوران بارداری مشورت نمایید. همچنین مصرف ویتامین دی و کودکان نیز مسئله مهمی است که باید به آن توجه داشت. کمبود این ویتامین می تواند نرمی استخوان در کودکان را در پی داشته باشد و در سنین بالاتر زمینه ساز بیماری های مختلفی شود که تعدادی از آنها در این مقاله ذکر شد. به همین دلیل توصیه می شود نوزادان شیر خشک خوار و همچنین کودکان طی مشورت با یک متخصص کودکان این ویتامین را به اندازه کافی و صحیح دریافت نمایند.